Vai trò và quyền lực Thống đốc (Hoa Kỳ)

Các tiểu bang ở Hoa kỳ được xem là các chính thể cộng hòa có bán chủ quyền, tồn tại song song với chính quyền liên bang Hoa Kỳ, có các quyền lực theo Hiến pháp Hoa Kỳ như quản lý giao thương trong bang, tổ chức bầu cử, thành lập các chính quyền địa phương và phê chuẩn các tu chính hiến pháp. Mỗi tiểu bang có một hiến pháp riêng theo chế độ cộng hoà và một chính quyền riêng gồm ba nhánh: hành pháp, lập pháptư pháp.[2] Vì sự chia sẻ chủ quyền giữa các tiểu bang và chính quyền liên bang, người Mỹcông dân của cả hợp chúng quốc lẫn tiểu bang nơi họ sinh sống.[3]

Thống đốc là lãnh đạo của ngành lập pháp của chính quyền tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ và, tùy vào mỗi nơi, thống đốc có sự chi phối lớn đến ngân sách chính phủ, việc bổ nhiệm nhiều công chức (bao gồm nhiều thẩm phán) và việc lập pháp. Thống đốc có thể đảm nhiệm thêm một số vai trò, như là tổng tư lệnh của Lực lượng Vệ binh Quốc gia của tiểu bang (khi không được chính quyền liên bang huy động) và của lực lượng tự vệ riêng của bang (không nằm dưới sự kiểm soát liên bang). Ở nhiều bang và vùng hải quốc, thống đốc có quyền ân xá hoặc xá tội một phần hoặc tuyệt đối. Nhiệm kỳ của các thống đốc Hoa Kỳ là bốn năm, chỉ có nhiệm kỳ của thống đốc bang New HampshireVermont là hai năm.

Ở tất cả các bang, thống đốc được bầu cử trực tiếp và thường có quyền lực lớn trên thực tế, nhưng có thể bị tiết chế bởi cơ quan lập pháp tiểu bang hoặc các công chức hành pháp khác. Trong năm vùng lãnh thổ chính, hiện nay các thống đốc cũng được bầu cử trực tiếp, nhưng trước đây nhiều thống đốc vùng lãnh thổ được bổ nhiệm bởi tổng thống Hoa Kỳ. Thống đốc có quyền phủ quyết các dự luật bang, và ngoại trừ bảy bang, họ cũng có quyền phủ quyết từng phần ngân sách nhà nước (quyền này tổng thống không có). Ở một số bang, nghị viện có thể gạt bỏ sự phủ quyết của thống đốc bằng cách biểu quyết với tỉ lệ ⅔ phiếu thuận, ở các bang khác là ⅗ phiếu thuận.

Ở bang Alabama, Indiana, KentuckyTennessee, sự phủ quyết của thống đốc có thể bị gạt bỏ với đa số phiếu thuận ở nghị viện. Ở Arkansas, sự phủ quyết có thể bị gạt bỏ với đa số nghị sĩ ủng hộ. Thống đốc Bắc Carolina không có quyền phủ quyết cho đến năm 1996. Ở 47 trong số 50 bang, khi có một ghế trống trong hai ghế của tiểu bang trong Thượng viện Hoa Kỳ, thống đốc có quyền bổ nhiệm một thượng nghị sĩ lâm thời cho tới khi một cuộc bầu cử đặc biệt được tổ chức; thống đốc các bang Oregon, AlaskaWisconsin không có quyền này.[4]

Mỗi năm, thống đốc bang đọc Thông điệp Tiểu bang trước nghị viện theo quy định của hiến pháp bang rằng thống đốc phải báo cáo mỗi năm một lần về tình hình của tiểu bang. Thống đốc cũng đảm nhiệm các vai trò mang tính chất nghi lễ, như là chào đón khách quý, trao thưởng các danh hiệu cấp bang, ban hành các tuyên bố biểu trưng, hoặc tham gia lễ hội tiểu bang. Các thống đốc cũng có nơi ở và làm việc chính thức.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Thống đốc (Hoa Kỳ) http://www.nga.org/cms/home/management-resources/g... http://www.leg.state.mn.us/leg/faq/faqtoc.aspx?sub... http://www.heritage.org/constitution/#!/amendments... https://www.senate.gov/artandhistory/history/resou... https://www.ncsl.org/Portals/1/Documents/Elections... http://www.michigan.gov/hal/0,1607,7-160-17451_186... http://www.mnhs.org/library/tips/history_topics/13... https://web.archive.org/web/20190411205733/https:/... https://www.sec.state.vt.us/ https://www.nytimes.com/2019/01/09/style/jared-pol...